KiCad 5 Sürümünde Gerber ve Drill Dosyaları Nasıl Oluşturulur?
PCB baskı devre kartı tasarımınızı KiCad'de bitirdiğinizde, onu İzmir PCB'ye e-posta ile teklif için gönderdiğinizde veya pcbtr.com üzerinden çevrimiçi pcb fiyat hesaplama ile Erkar Elektronik ltd. şti. / JETON Teknoloji Ltd. Şti. yerli pcb üretim ve ithalpcb üretim fabrikalarında üretime göndermeden önceki son adım pcb üretimi için gerekli olan Gerber ve baskı devre kartınızın deliklerini delmek için gerekli olan Drill dosyalarını oluşturmaktır.
PCB üretim fabrikaları, baskı devre kartlarınızı imal etmek için bu oluşturduğunuz pcb üretim gerber dosyalarını kullanmaktadırlar.
Başlarken Önemli Hatırlatma
PCB projenizde sorunsuz bir GERBER açılması ve üretim için GERBER datalarınıza ve projelerinize, kod, sürüm, rar dosyası isim verirken lütfen Türkçe karakterleri “ş,ü,ğ,ç,ı,ö” gibi karakterleri kullanmaktan lütfen kaçının. Türkçe karakterler yerine aynı karakterlerin İngilizce karşılıklarını kullanmaya özen gösterin.
Temel olarak KiCad ile 3 dosya grubu oluşturulmalıdır:
Gerber dosyaları
Drill delik açma dosyaları
Drill harita dosyaları
Bu makalede demo projesi kit-dev-coldfire-xilinx_5213 kullanılmıştır. Tüm adımlar KiCad 5.1.9'da test edilmiştir, diğer KiCad sürümlerini kullanıyorsanız bazı küçük farklılıklar olabilir.
KiCad 5 Sürümünde Gerber Üretimi / Gerber Oluşturulması
Önemli Hatırlatma!
Gerber'leri oluşturmadan ve dışarı aktarmadan önce DRC kontrolünü çalıştırmanız şiddetle tavsiye edilir.
Gerber oluşturma iletişim kutusunu açmak için menüden Dosya → Plot butonunu seçin.
Şekil 1. Görsel Plot Menüsü Öğesi
İzmir PCB ve pcbtr.com üzerinden vereceğiniz siparişlerde PCB üretmek için KiCad 5 sürümünde gelen varsayılan GERBER oluşturma ve dışarı aktarma ayarlar doğrudan KULLANILAMAZ , üretilebilir standartlarda gerber oluşturmak ve dışarı aktarmak için bazı ince ayarlar gereklidir.
GERBER Oluşturmak İçin Hedef Klasör Seçin
PCB tasarım çizim penceresinin üst kısmında, hedef dizini seçmek/oluşturmak için gözat simgesine tıklayabilirsiniz veya sadece istediğiniz klasör adını yazabilirsiniz.
Örneğin, bu öğreticide, varsayılan "grafikleri" değiştirmek için sadece "proje-adı-gerbers" yazıyoruz ("proje-adı" yerine daha anlamlı isimler kullanın), KiCad Gerbers oluşturduğunda, klasör otomatik olarak oluşturulacaktır.
Gerber'leri ayrı bir klasöre çıkarmak iyi bir uygulamadır, aksi takdirde tasarım dosyalarını karıştırırlar ve bunları manuel olarak seçmeniz gerekir.
Manuel olarak gerber projelerini ayıklamak zor ve zahmetli bir süreçtir. Hataya yer bırakabilir. Hatalı bir üretim riskini doğurur.
Şekil 2. Görsel Hedef Klasörü Seçi
PCB Baskı Devre Üretimi İçin Katmanları Seçin
Sol tarafta, pcb baskı devre kartı tasarımımızdan hangi katmanları Gerber dosyalarına dönüştürmek istediğimizi göreceksiniz.
Aşağıdaki katmanların tümü kontrol edilmelidir.
F.Cu
F.Paste
F.Silks
F.Mask
B.Cu
B.Paste
B.Silks
B.Mask
Edge.Cuts board outline/cutouts dış kesim çerçevesini içeren kesim dosyası.
In1.Cu, In2.Cu 4 ve 6 katmanlı pcb tasarımlar için de gereklidir.
Önemli Not
KiCad'de, ön ve arka versiyonu olan katmanlar F. (Ön için) ve B. (Arka için) uzantıları ile başlar, ancak bakır katman adlarının "File → Board Setup" Türkçe olarak Dosya → Kart Kurulumu'nda değiştirilebileceğini lütfen unutmayın KiCad 5 sürümü öncesinde her katmanın işlevi, pcb_new'deki katmanların anlamı ve isimleri nedir bunlar hakkında kapsamlı bilgi almak için lütfen aşağıdaki linki ziyaret edin.
KiCad 5 Sürümü Öncesi İçin Dosya Uzantıları Hakkında Bilgi İçin Tıklayın>>
Genel Seçenekler ve Gerber Seçenekleri
Plot adımında plot footprint references kontrol edin, aksi takdirde göstergeler serigrafi katmanlarında görünmez.
Plot Exclude PCB edge layer from other layers kontrolü yani PCB kesim çerçevesi tabakası Edge.Cuts dış kesim çerçevesi üretim katmanı hariç ilgili diğer katmanların içeriklerinde yer almamalıdır.
Exclude pads from silkscreen kontrolü serigrafi katmanı üzerinde gelen ekstra katman işlemleri varsa görmezdan gelin ve silkscreen üzerinden kaldırın.
Check zone fills before plotting i işaretlemeden önce bölge dolgularını lütfen kontrol edin.
Use Protel filename extensions kontrolü. Protel gerber isim uzantıları dosya isimleri kontrolü. Bu kontrol aşamasında İzmir PCB ve pcbtr.com üretiminde Protel dosya adı uzantıları tercih olarak tavsiye edilmektedir.
Subtract soldermask from silkscreen kontrolü. lehim maskesini yani soldermask dosyasını serigrafi katmanından yani komponent malzeme baskı dosyası olan silkscreen katmanınından ayırın, bu ayırma işlemi pedler üzerinde serigrafi olmamasını sağlar.
Use extended X2 format kontrolü genişletilmiş X2 formatını kullanın.
Elde ettiğimiz son ayarlar bu şekilde olmalıdır.
Şekil 3. Görsel Plot Adımında Gerber Seçenekleri Görünümü
Plot adımında gerekli genaral options seçeneklerini yaptıktan sonra şimdi, pencerenin altındaki Plot düğmesine/butonuna tıklayın .
Oluşturulan tüm Gerber'ler daha önce belirttiğiniz hedef klasöre bu komutun ardından aktarılacaktır.
Check zone fills before plotting - Zon dolguları güncel değil ve onları işlem aşamasında, onları işaretlemeyi unuttuysanız sadece önceden kontrol bölgesi dolguları işaretli olduğundan, KiCad sizden onaylamanızı isteyecektir.
Refill sekmesine veya butonuna tıklamanız yeterlidir. Onayın ardından GERBER dosyaları oluşturulmaya devam edecektir.
Şekil 4. Görsel Dolum Bölgesi
PCB'leri sipariş etmek için drill delik dosyalarını dışarı aktarmamız gerekmektedir.
KiCad 5 Sürümü İle Drill PCB Delik Dosyalarının Oluşturulması ve Dışarı Aktarılması - Generate Drill Files
Gerber dosyaları için aynı iletişim kutusunda, sağ alt kısımda yer alan "Generate Drill Files" (delik drill dosyaları oluştur) butonuna tıklayın bu işlem sonrası drill delik dosyaları için işlem kutusunu sizin için açacaktır.
Drill, pcb delik dosyaları için "Output folder" bölümünde klasör konumunu değiştirmenize gerek yoktur. Drill dosyalarının dışarı aktarması adımında KiCad, toplu olarak dışarı aktarma ve tüm proses dosyalarının aynı klasörde olması için, gerberler ile drill delik dosyalarının bir arada olması için aynı klasörü otomatik olarak kullanacaktır.
Use alternate drill mode for "Oval Holes Drill Mode" - "Alternatif delik açma modu "Oval Delik Açma Modu" oval deliklerin / slotların oluşturulması için işaretli olması gerekmektedir.
“Absolute for "Drill Origin" - Bu seçeneğin seçili olması gerekmektedir.
“Millimeters for "Drill Units" - Bu seçeneğin seçili olması gerekmektedir.
“Decimal format for "Zeros Format" - Bu seçeneğin seçili olması gerekmektedir.
Aşağıdaki "Generate Drill Files" ekran görüntüsü olması gereken standart drill delik dosyası oluşturma ayarlarını gösterir.
Şekil 5. Görsel Drill Delik Oluşturma Dosyası Ayarları - KiCad Generate Drill Files Ayarları
Drill dosyasının oluşturulması ve dışarı aktarılması için tüm işaretlemeleri yaptıktan sonra artık, sğ alt köşede en baş sekmede yer alan "Generate Drill File" butonuna tıklayın, tıklamanız sonrası işaretlediğiniz ayarlarla pcb tasarımınız ile cnc cihazları ile delik delme prosesine uygun standartlarda delik dosyaları oluşturulacak ve GERBER çıktı klasörüne aktarılacaktır.
Delik Delme Drill Haritası Dosyası Oluşturma - Generate Drill Map File
Bu isteğe bağlıdır, ancak İzmir PCB ve pcbtr.com üretim mühendisleri tarafından önerilir.
Bu, detaylandırma dosyaları için işlemler drill datası oluşturma işlem bölümünden yapılabilir. Gerber'i "Map File Format" için kontrol edin , ardından iletişim kutusunun sağ altındaki "Generate Map File" (Harita Dosyası Oluştur) butonuna tıklayın.
Bu cnc matkapları ile drill açma yani delik açma prosesi (delik açma harita dosyası), matkap ile açılacak pcb delikleri için ek bilgi sağlar, insan okuması içindir, hangi deliklerin kaplandığını ve hangilerinin yapılmadığını gösterir, ayrıca toplam slot aça delikleri ile oval delik açma proseslerini gösterir. Generate Map File harita dosyaları ile daha fazla bilgi elde edilir, bilgiler doğrultusunda daha az hata olasılığı elde edilmiş olur.
Şekil 6. Görsel PTH Delik İçi Galvanik Bakır Kaplama Matkap Delik Delme Haritası
Şekil 7. Görsel NPTH Delik İçi Kaplamasız Delik Delme Haritası
KiCad 5 Sürümü İle Oluşturduğunuz GERBER ve Drill Datalarını Kontrol Edin ve Onaylayın
Gerber Görüntüleyicide Dosyaları İnceleyin
Gerber dosyalarınızı üretim için İzmir PCB'ye eposta yoluyla ya da pcbtr.com web sitemize fiyat hesaplaması sonrası yüklemeden önce, oluşturulan dosyaları bir 3. taraf Gerber Görüntüleyici ile çapraz kontrol etmeniz önemle tavsiye edilir.
Dosyayı kontrol ederken lütfen aşağıdaki maddelere dikkat ediniz.
- Dış Kesim çerçevesi anahattı Keep Out Layer(Board Outline) var mı?
- Devre ana hattı dış kesim çerçevesi yekpare ve tek parça mı?
- Tüm iç kesikler ve kaplamasız yuvalar dış kesim çerçevesi GKO katmanında doğru görünüyor mu?
- Tüm delik delme drill delikleri gösteriliyor mu ve diğer katmanlarla doğru şekilde hizalanmış mı?
- Via'lar tasarımınıza göre kapalı veya açık mı?
- Ve Serigrafi, malzeme baskı iyi görünüyorlar mı?
- vesaire.
Herhangi bir sorun bulursanız, düzeltin ve Gerber/Drill Dosyalarını dışa aktarın ve Gerber görüntüleyicide tekrar kontrol edin.
PCB tasarımınızda her şey yolundaysa, RAR dosyasınız ile ister e posta ile teklif talebinde bulunabilirsiniz. İsterseniz baskı devre kartı siparişiniz için pcbtr.com üzerinden güvenle siparişinizi ön inceleme için sipariş verebilirsiniz. Ön inceleme aşaması sonrası siparişiniz üretime uygun olması ve onayın ardından ödeme aşamalarına müşteri hesabınızdan ödeme işlemlerine geçebilirsiniz.
KiCad 5 Sürümünde SMD Dizgi İçin Malzeme Listesi ve Centroid Dosyaları Oluşturma
İzmir PCB ve pcbtr.com'da Türkiye'de yerleşik olarak yerli üretim SMD dizgi hizmetine ihtiyacınız varsa, malzeme Listesi ve centroid dosyalarının da KiCad 5 sürümünden oluşturulması gerekir. KiCad ile malzeme Listesi (bom list) ve CPL oluşturmak ve bunun nasıl yapılacağını öğrenmek için lütfen aşağıdaki linki takip edin.